Krzem dostępny jest różnych formach. Nie wszystkie z nich są zalecane do stosowania w żywieniu zwierząt, roślin czy ludzi.
Szukając w internecie informacji na temat suplementacji krzemem bardzo szybko pojawia się hasło “ziemia okrzemkowa”. Muszę jednak bardzo mocno podkreślić, że nie wszystkie rodzaje ziemi okrzemkowej są zalecane do stosowania przez ludzi, nie wszystkie mają takie same właściwości, a czasem krzem w nieodpowiedniej formie może być niebezpieczny dla zdrowia.
Krzemionka amorficzną czy krystaliczna?
Na rynku dostępnych jest wiele różnych preparatów krzemowych. Wśród nich są te oparte na amorficznej krzemionce SiO2 oraz te będące krystaliczną krzemionką. Amorficzna krzemionka występuje w stanie naturalnym i jest rzadką odmianą mineralną potrzebną na tej planecie każdemu ssakowi do życia.
Krzemionka przechodzi w stan krystaliczny w warunkach wyższych temperatur przy aktywności wulkanicznej, albo w wyniku przemysłowej działalności człowieka. Ziemia okrzemkowa zawierająca krystaliczną krzemionkę jest używana w systemach filtracji, np. w basenach kąpielowych. Drobnokrystaliczna krzemionka jest bardzo niebezpieczna, kiedy jest wdychana lub gdy dostanie się do układu trawiennego, gdyż nie jest biodegradowalna.
Amorficzna ziemia okrzemkowa
Fossil Shell Flour®, to zarejestrowana nazwa amorficznej ziemi okrzemkowej, która mielona jest do konsystencji mączki i oferowana jest przez firmę Perma-Guard Europe. Nazwa FSF została nadana, aby odróżnić wysokiej jakości atestowany krzem od wszystkich innych produktów ziemi okrzemkowej obecnych na rynku. I tutaj raz jeszcze trzeba podkreślić, że żadna z ziem okrzemkowych nie jest taka sama.
Wracając do mączki… Źródłem jej pochodzenia są… pancerzyki okrzemek. Mówiąc dokładniej ta forma ziemi okrzemkowej pochodzi ze złóż skamieniałych pancerzyków okrzemek – Melosira Preicelanica, które żyły w środowisku bardzo czystej słodkiej wody.
Lepsza woda słodka czy słona?
Słodkowodne złoża mają stabilną zawartość okrzemek. Skamieniałe pancerzyki zachowują własny oryginalny rurkowy kształt. Ten kształt i wytrzymałość skamieniałych pancerzyków ma krytyczne znaczenie dla efektywności działania.
W przypadku złóż będących źródłem dla ziemi FSF, zawierają one 89%-95% amorficznej krzemionki SiO2. Złoża te odznaczają się wysoką czystością i zawiera stabilne ilości innych składników, które jednocześnie osadzały się z okrzemkami. Złoże słodkowodne jest związane z odpływem wody z otaczającego środowiska. Słodkowodne złoża powstałe w górach, utworzyły się w wyniku rozpuszczania bardzo czystego śniegu. Rozpuszczony śnieg był źródłem wody, w której żyły później okrzemki. Stąd właśnie pochodzą okrzemki, z których tworzona jest ziemia okrzemkowa Fossil Shell Flour, czyli popularny Diatomit (sprzedawany przez Perma-Guard Europe – jest to warte podkreślenia, ponieważ na rynku pojawiają się niestety preparaty o podobnych nazwach, a zupełnie innych właściwościach).
Z kolei słonowodne złoża zawierają natomiast mieszaninę różnych typów okrzemek o różnym kształcie, a ich skamieniałe pancerzyki są kruche i łatwo pękają. Z tego względu nie są przydatne do naszych celów. Skład osadów złóż słonowodnych jest mniej przewidywalny niż w złożach słodkowodnych.
Wyjątkowa okrzemka?
Okrzemki będące źródłem amorficznej ziemi okrzemkowej jest rzeczywiście wyjątkowa. Jej pancerzyk jest zbudowany z krzemionki amorficznej. Kształt i twardość pancerzyka ma wpływ na jakość produktu końcowego. Twardość pancerzyka zapobiega jego rozpuszczaniu w cieczach. Natomiast dziurki na ścianach pancerzyka umożliwiają absorpcję wilgoci. Stąd mączka stosowana jest jako czynnik zapobiegającego zbrylaniu.